Wat is een potentiometer?
Een potentiometer is een toestel dat gebruikt wordt om een stuursignaal te genereren.
Een potentiometer is een elektronisch component waarmee je de weerstand in een elektrisch circuit kan variëren. Ze bestaat uit een weerstandsband met een bewegend contact, de zogenaamde loper (wiper), die je kunt verschuiven of draaien om de weerstandswaarde van het circuit aan te passen. Een potentiometer heeft drie aansluitingen: de twee buitenste zijn verbonden met de uiteinden van de weerstand, de middelste is verbonden met de loper. Wanneer je de potentiometer verdraait, beweegt de loper over de weerstandsband. Daardoor verandert de lengte van het weerstandsdeel tussen de loper en één van de buitenste aansluitingen, terwijl de weerstand naar de andere aansluiting evenredig kleiner wordt. Door de positie van de loper te wijzigen, kun je dus de totale weerstand van de potentiometer veranderen, wat op zijn beurt de stroom of spanning in het circuit beïnvloedt.
In de HVAC-sector wordt een potentiometer gezien als een handmatig bedienbaar toestel dat een regelsignaal genereert. Typische stuursignalen zijn: 0–10 V, 0–20 mA, of 0–100% PWM (pulsbreedtemodulatie). Deze traploos variabele regelsignalen (ook wel analoge signalen genoemd) kunnen worden gebruikt om de snelheid van een EC-ventilator te regelen, een AC-ventilator aan te sturen via een frequentieregelaar of variabele snelheidsregelaar, of een klepaandrijving te regelen.
Eenvoudig gezegd betekent dit dat een potentiometer kan worden gebruikt om handmatig de ventilatorsnelheid aan te passen of om de stand van een luchtklep te regelen. Een potentiometer wordt doorgaans geïnstalleerd op een goed bereikbare plaats, zodat men vanop afstand de ventilatorsnelheid kan regelen of de luchtstroom kan bijsturen door de stand van de klep aan te passen.
Sommige potentiometers hebben een voedingsspanning nodig, terwijl andere types zonder rechtstreekse voeding werken.
Potentiometers zijn verkrijgbaar in verschillende behuizingen en zijn meestal geschikt voor zowel opbouw- als inbouwmontage.
De meeste potentiometers genereren een traploos variabel uitgangssignaal, maar er bestaan ook schakelaars die een 0–10V-signaal in drie instelbare stappen uitsturen (bijv.: Stap 1 = 4 V, Stap 2 = 7 V, Stap 3 = 10 V). Zo kan een gebruiker eenvoudig kiezen tussen drie vaste snelheids- of luchtdebietniveaus.